Fosforik Asit Genel Tanımı

Fosforik asit en önemli ve faydalı mineral asitlerden biridir. Asit çoğunlukla sulu bir çözelti (neredeyse %85) biçiminde bulunur ve kokusuz, renksiz ve uçucu olmayan bir sıvıdır.Fosforik asit, gübre imalatı başta olmak üzere birçok endüstride kullanılan en popüler asitlerden biridir. Fosforik asit, zayıf asitler kategorisine girer. Polifosforik asit gibi diğer fosforik asitlerden kolayca ayırt etmemize yardımcı olan ortofosforik asit olarak da adlandırılmaktadır. Fosforik asit toksik olmayan bir asittir ve saf haliyle oda sıcaklığında katı halde bulunmaktadır.

Fosforik Asit Diğer İsimleri

• Ortofosforik Asit
• O-Fosforik Asit
• Phosphoric Acid
• Fosforik Asit %85
• Fosforik asit %75

Fosforik Asit Üretimi

Fosforik asit genellikle iki farklı yöntem kullanılarak hazırlanmakta ve üretilmektedir.

Bunlar iki yöntem aşağıdaki gibidir;

1. Islak Proses

Islak işlem sırasında, fosforik asit, fosfat mineralini içeren fluorapatit olarak bilinen doğal olarak oluşan bir kristal kayadan üretilmektedir. Bu bileşik, konsantre sülfürik asit ve su ile reaksiyona sokulur. Reaksiyon gerçekleştiğinde, fosforik asit ve kalsiyum sülfat  ve ayrıca bazı çözünmeyen safsızlıklar oluşur. Ekstra kimyasal bileşikler ve safsızlıklar, süzme ve buharlaştırma işlemi ile uzaklaştırılır. Asit daha sonra vakum damıtma kullanılarak yaklaşık %56-70 P2O5'e (süper fosforik asit ) konsantre edilir. 

Reaksiyon şu şekilde temsil edilebilir;

Ca₅(PO₄)3Cl + 5H₂SO₄ + 10H₂O → 3H₃PO₄ + 5CaSO₄ · 2H₂O + HCl

Islak işlem asidinden elde edilen ürün saf değildir, ancak daha fazla saflaştırılmadan gübre üretimi için kullanılabilmektedir.

2. Termal Süreç

Fosforik asit elde etmede kullanılan bir diğer yöntem ise ısıl işlemdir. Bunda fosfor, hava varlığında yüksek sıcaklıkta ısıtılır veya yakılır. Yanma, daha sonra beyaz bir toz oluşturmak üzere yoğunlaştırılan fosfor pentoksit oluşumuyla sonuçlanır. Daha sonra fosforik asit elde etmek için ayrı bir işlemde hidratlanır.

Bazen yoğunlaştırılmış bir polifosforik asit formunun üretildiği brülöre buhar da eklenir. Ürünler daha sonra doğrudan gaz halindeki fosfor oksidin emildiği ve fosforik asidin elde edildiği bir hidrasyon kulesine geçirilir. Bununla birlikte, ilk işlemde daha saf bir ürün elde edilmektedir.

Fosforik Asit Kimyasal Yapısı

Fosforik asit veya H3P04 , üç adede kadar H+ iyonu salabilir . Bu özelliğinden dolayı diğer mineral asitlere göre farklı tepkime verebilir. Bazlarla reaksiyon genellikle üç tuz sınıfının oluşumuyla sonuçlanır. Bu fosfatlar aşağıdaki gibidir;

1.     Amonyum Fosfatlar

Bazı yaygın fosfat tuzları arasında mono amonyum dihidrojen fosfat ve diamonyum hidrojen fosfat bulunur. Bunlar susuz amonyağın fosforik asit ile birleştirilmesiyle hazırlanır. Çoğunlukla gübre olarak kullanılırlar.

2.     Kalsiyum Fosfatlar

Yukarıda fosforik asitin hazırlanmasında bunlardan bahsetmiştik. Bununla birlikte, sadece hatırlamak için kalsiyum fosfatlar , fosfat kayası sülfürik asit ile reaksiyona girdiğinde üretilir. Bu tür fosfata süperfosfat da denir.

3.     Sodyum Fosfatlar

Fosforik asit, kontrollü koşullar ve oranlarda konsantre bir sodyum hidroksit çözeltisi ile reaksiyona girdiğinde, sodyum fosfatlar oluşur. Oluşan ürün katı kristaller şeklindedir. Sodyum fosfatların bazı örnekleri Monosodyum dihidrojen fosfat, Disodyum hidrojen fosfat, Trisodyum fosfat, Disodyum pirofosfattır.

Fosforik Asit Moleküler Yapısı

Fosforik Asit Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri

• Kimyasal Formülü : H₃PO₄
• Moleküler Ağırlığı : 97,99 gr/mol
• Yoğunluğu : 1,6845 g/cm3          
• Erime noktası : 40 – 42,4 °C
• Kaynama Noktası : 212 °C
• Çözünürlüğü : Etanol içinde çözünür.
• pH : 2,14
• Görünümü : Renksiz Sıvı
• Cas Numarası : 7664-38-2
• Ambalaj Şekli : 25 kg

Fosforik Asit Kullanım Alanları

• Fosfor-31 nükleer manyetik rezonans NMR için tipik bir dış olarak.
• Fosforik asit , pil ve akü üretiminde enerji hücrelerinde ana bileşen olarak kullanılmaktadır.
• Fosforik asit inaktif karbon üretiminde kullanılmaktadır.
• Bileşik yarı iletken işleme tesislerinde indirgeyici olarak Fosforik asit kullanılmaktadır.
• Fosforik asit, Silisyum Nitrürü seçici olarak silikon dioksite detaylandırarak aşındırmak için mikrofabrikasyon işleminde kullanılmaktadır.
• Kozmetik ve cilt bakım ürünlerinde pH ayarlayıcı olarak Fosforik asit ana bileşen olarak kullanılmaktadır.
• Süt ürünleri, gıda ve bira üretimi endüstrisinde dezenfektan olarak yoğunlukla Fosforik asit kullanılmaktadır.
• Fosforik asidin en yaygın kullanımlarından biri tarım alanındadır. Gübre üretiminde ve hayvan yemlerinde lezzet maddesi olarak kullanılmaktadır.
• Ayrıca diş hekimlerinin kimyasal bileşimi aşındırma solüsyonu olarak dişleri temizlemek için de Fosforik asit kullanılmaktadır.
• Fosforik asit ayrıca ağız temizleme ürünlerinde de bulunmaktadır.
• Alternatif olarak, bulantı önleyici ilaçlarda fosforik asit bulunur.
• Pas önleyici özeliği sayesinde Fosforik asit ayrıca pasların işlenmesinde ve metal bileşenlerden uzaklaştırılmasında kullanılmaktadır.
• Fosforik asit yüksek korozyon direncine özelliği sayesinde, fosfat dönüşümlü kaplama işleminde kullanılmaktadır.
• Cilt bakım ürünleri Fosforik asit çoğunlukla cilt bakım ürünlerinde pH seviyesini ayarlamak veya kontrol etmek için kullanılmaktadır.
• Fosforik asit , diş macunu, sabun ve deterjanlarda da kullanılmaktadır.
• Yiyecek ve İçecek Sektöründe Fosforik asit genellikle bir gıda katkı maddesi olarak kullanılır ve esas olarak yiyecek ve içecekleri asitlendirmek için kullanılmaktadır. Belirli bir tat yaratmaya yardımcı olmaktadır.

Fosforik Asit Depolama ve Saklama Koşulları

Kuru, serin ve iyi havalandırılan kapalı ortamlarda saklanmalıdır. Oksitleyici maddeler, metaller, yanıcı maddeler ve alkaliler gibi uyumsuz maddelerden uzak tutulması gerekmektedir. Bu kimyasal, güçlü bir polietilen iç ambalaj kullanılarak metalik veya kaplamalı bir sunta kap içinde saklanmalıdır. Ürünleri açılmamış ambalajlar altında 24 ay raf ömrüne sahiptir.

Fosforik Asit Fiyatı

Fosforik Asit güncel fiyat bilgisi ve daha fazla bilgi için info@tuzenkimya.com veya ilgili telefon numaralarından bizlere ulaşabilirsiniz.

Fosforik Asit Satışı 

Fosforik Asit; 35 kg ambalajlarda yada 1 tonluk IBC tanklar ile sağlanmaktadır. Fosforik Asit güncel stok durumunu ve daha fazla bilgi için info@tuzenkimya.com veya ilgili telefon numaralarından bizlere ulaşabilirsiniz.

Fosforik Asit Satışı Yapan Firmalar